بیماری فرسایش سنگدان در طیور

بیماری فرسایش سنگدان در طیور

زخم سنگدان در پرندگان چیست؟

سنگدان در پرندگان اندامی ماهیچه ای در بخش عقبی معده است که عمل هضم مکانیکی غذا را بهبود می بخشد. چرا که پرندگان فاقد دندان بوده و مواد غذایی خرد نشده وارد دستگاه گوارشی می شوند. اما از آنجا که آنها همراه با غذای خود سنگ ریزه می بلعند غذا به واسطه آنها در سنگدان خرد می شود. با این اوصاف سلامت سنگدان برای پرندگان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. بیماری فرسایش سنگدان در طیور نوعی زخم گوارشی است که هضم غذا در پرندگان را با مشکل مواجه می کند.

زخم سنگدان در پرندگان چیست؟

زخم سنگدان در پرندگان

علائم عارضه فرسایش سنگدان در طیور

در ظاهر طیور مبتلا به زخم سنگدان نشانه هایی اعم از رنگ پریدگی، تغییر شکل پرها و کاهش رشد جوجه ها مشاهده می شود. نتیجه کالبد شکافی پرندگان مبتلا به این عارضه نیز کاهش اندازه سنگدان، اسفنجی و متورم شدن بافت آن و بی رنگ بودن مخاط گوارشی را نشان می دهد. علاوه بر این غده های فوقانی سنگدان که به پیش معده نیز متصل هستند ترشحاتی شیری رنگ دارند.

علت بروز این بیماری در طیور

عواملی که آستر سنگدان را از بین می برند و آن را زخم میکنند، تغذیه ای و غیر تغذیه ای می باشد.

آسیب های تغذیه ای

لیزین در دستگاه گوارش دام و طیور ترشح شده و در صورت آلودگی های عفونی یا باکتریایی به آمین هایی مشابه هیستامین تبدیل می شوند که ترشح اسید معده را افزایش می دهند. اسید معده می تواند به آستر و پوشش داخلی سنگدان آسیب وارد کرده و زخم ایجاد کند.

ریزمغذی ها به اندازه مواد غذایی برای بدن لازم بوده و کمبود یا مصرف بیش از حد آنها اختلالاتی در بدن ایجاد می کند. این ریزمغذی ها می توانند برخی آنزیم ها، مونو کلسیم فسفات، متیونین، کولین کلراید، متیونین و … باشند که وجود مقدار زیادی از آنها موجب مسمومیت می شود. همچنین در صورتی که هر کدام از آنها نامرغوب باشند عملکرد سنگدان مختل شده و به فرسایش دیواره آن منجر می شود.

علت بروز فرسایش سنگدان در طیور

علت بروز فرسایش سنگدان در طیور چیست؟

آسیب های غیر تغذیه ای یا عفونی

برخی عفونت های باکتریایی که به تغذیه ارتباطی ندارند می توانند موجب مردگی بافت سنگدان شوند که با خونریزی همراه است. به همین خاطر تا حد امکان باید از عفونی شدن دستگاه گوارشی در طیور جلوگیری کرد.

کمبود اسیدهای صفراوی نیز می تواند عامل بروز زخم یا فرسایش سنگدان در طیور باشد، این مسئله به دنبال کمبود فیبر ایجاد می شود.

کمبود ویتامین B6 نیز تاثیر به سزایی در ایجاد زمینه ابتلا به زخم سنگدان در طیور دارد.

میزان آب و غذایی که طیور در طول شبانه روز مصرف می کنند نیز تعیین کننده سلامت سنگدان آنها می باشد. به این مفهوم که محرومیت طولانی از آب و غذا نیز موجب ترک خوردن و زخم شدن دیواره سنگدان می شود. این شرایط دردناک و همراه با خونریزی خواهد بود.

برخی بیماری های ویروسی مانند آنفولانزا و نیوکاسل زیر بافت پوششی سنگدان زخم ایجاد می کنند. این مسئله در تمام طیور مبتلا به بیماری های ویروسی مشابه رخ نمی دهد.

درمان و جلوگیری از فرسایش سنگدان در طیور

  • در صورتی که عامل فرسایش سنگدان در طیور مسمومیت در اثر مصرف بیش اندازه ریزمغذی ها است برای کنترل بیماری می توانید از توکسین بایندرها استفاده کنید. این دارو مسمومیت های قارچی را از بین می برد.
  • برای کاهش احتمال بروز فرسایش سنگدان در طیور توصیه می شود مصرف فرآورده های حیوانی آنها را کاهش دهید. فرآورده های حیوانی به آن دسته از غذاهای دام و طیور گفته می شود که از منابع حیوانی تولید شده اند، مانند پودر استخوان و پودر ماهی که در صورت فرآوری استاندار مشکل بزرگی ایجاد نمی کنند. اما نامناسب بودن آنها، منجر به تولید آنین شده که موجب آسیب های گوارشی و زخم سنگدان می شود.
  • برای جلوگیری از فرسایش سنگدان در طیور بهتر است میزان سنگریزه موجود در دان ها را کنترل کنید چرا که اندازه بیش از حد آنها به دیواره سنگدان آسیب می رساند.
  • در راستای جلوگیری از آسیب های غیر تغذیه ای و فعالیت باکتری ها، در نتیجه بروز عارضه فرسایش سنگدان در طیور بهتر است عصاره های گیاهی به خوراک آنها اضافه کنید. در صورت عفونی شدن سنگدان درمان با آنتی بیوتیک ها صورت می گیرد.
درمان و جلوگیری از فرسایش سنگدان در طیور

درمان و جلوگیری از فرسایش سنگدان در طیور

نتیجه گیری

فرسایش سنگدان در طیور از بیماری های دردناک و عفونی می باشد که دردناک و همراه با خونریزی است. نشانه های ظاهری بسیار کمی برای تشخیص این عارضه وجود دارد، اما در کالبد شکافی آسیب های بارزی در سنگدان و پیش معده مشاهده می شوند. زخم سنگدان در طیور با عوامل تغذیه ای یا غیر تغذیه ای ایجاد می شود که هر کدام به شیوه ای متفاوت درمان می شوند.

سوالات متداول

  1. غذا در اصل در چینه دان خرد می شود یا سنگدان؟
    غذا ابتدا در چینه دان نرم شده و در پیش معده با شیره معده ترکیب می شود تا عمل تجزیه آسان تر صورت گیرد، سپس در سنگدان با حرکت سنگ ریزه ها کاملا خرد می شود.
  2. عامل فرسایش سنگدان در طیور باکتری می باشد؟
    باکتری و قارچ هر دو می توانند در دیواره سنگدان زخم ایجاد کنند. به این شکل که قارچ های موجود در خوراک طیور موجب رشد برخی قارچ ها در سنگدان نیز می شوند.
  3. مسائل بهداشتی در ایجاد این عارضه نقش دارند؟
    بله باکتری ها و آلودگی های موجود در خوراک و محل نگهداری طیور زمینه فعالیت باکتری ها را فراهم کرده و موجب عفونت و در نتیجه، ایجاد زخم در دیواره سنگدان می شود.
چه امتیازی می دهید

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

16 − 10 =