بیماری اشمالنبرگ دام
اشمالنبرگ بیماری عفونی مشترک میان دام ها و 12 گونه وحشی از حیوانات است که شیوع گسترده ای دارد. به خصوص که دارای انتقال عمودی یا انتقال از والدین به فرزند نیز می باشد. بیماری اشمالنبرگ دام در صورت انتقال عمودی به جنین با خطر و علائم شدیدتری همراه خواهد بود.
سرایت این عفونت به دیگر دام ها سرعت و احتمال کمتری دارد چرا که عوامل عفونت زا اشمالنبرگ نسبت به دیگر میکروب ها عمر کوتاه تر و مقاومت کمتری دارند. علاوه بر این راه های انتقال محدود تری در مقایسه با دیگر بیماری های واگیردار در شیوع آن دیده می شود.
علائم بیماری اشمالنبرگ دام
علائم
علائم بیماری اشمالنبرگ دام در گونه های مختلف دامی متفاوت است. حتی قوچ برخلاف دیگر بز و گاو فاقد علائم بالینی بوده و تنها با آزمایش می توان از ابتلا آنها اطمینان حاصل کرد. اما در کل نشانه های رایج این عارضه عبارتند از:
- تب خفیف
- کاهش اشتها
- اسهال (36 درصد از گاوهای مبتلا با این علامت بالینی، بیماری را نشان داده اند.)
- کاهش 50 درصدی شیردهی
- فلج فلاکسید، کوری، عدم تعادل و بی نظمی عصبی در نوزادان تازه متولد شده (جنین های مبتلا با توجه به سیکل رشدی که در آن قرار دارند، دچار نقص در اندامک ها و نارسایی های مادرزادی می شوند.)
- کوتاه شدن فک تحتانی
شیوع بیماری اشمالنبرگ
بیماری اشمالنبرگ دام به صورت عمودی منتقل می شود به این معنا که ویروس از طریق جفت جنین را آلوده می کند. یکی از عوارض سرایت سرایت این بیماری به جنین، نقص مادرزادی به دلیل مختل شدن رشد اندامک ها می باشد.
از دلایل شیوع اشمالنبرگ که همچنان در حد یک فرضیه هستند انتقال ویروس از طریق نیش حشرات، عفونت مایع منی و به ندرت انتقال مستقیم در نشخوارکنندگان می باشد. چرا که تنها راه سرایت این بیماری از حیوان به حیوان دیگر و از مادر به جنین است. در نتیجه محیط تاثیر چندانی بر انتقال و درگیری کردن گاو و گوسفندان ندارد. به خصوص که زمان کوتاهی می تواند روی سطوح فعال بماند.
چگونگی شیوع بیماری اشمالنبرگ
پیشگیری از ابتلا به اشمالنبرگ
برای پیشگیری از شیوع بیماری اشمالنبرگ میان دام ها مراقب تماس آنها با یکدیگر باشید و واکسیناسیون را نادیده نگیرید. در صورت مشاهده هر یک از علائم بالینی برای درمان اقدام کنید تا از ابتلا دام های دیگر جلوگیری شود.
در صورتی که گاو یا گوسفند مبتلا فاقد علامت های بیماری بود و گوساله یا بره ناقص به دنیا آورد فورا به بررسی و معاینه دیگر دام ها بپردازید تا حدالامکان از شیوع جلوگیری شود.
با اینکه بازه زمانی زنده بودن ویروس روی سطوح بسیار کوتاه است اما توصیه می شود پس از تشخیص بیماری در تعدادی از دام ها به ضد عفونی محل نگهداری آنها بپردازید. این ویروس با ضدعفونی کننده های معمولی غیر فعال می شود. علاوه بر این در دمای 50 تا 60 درجه سانتی گراد طی 30 دقیقه از بین می رود.
واکسیناسیون جهت پیشگیری از ابتلا به اشمالنبرگ
بهترین و قطعی ترین راه برای پیشگیری از ابتلا به اشمالنبرگ واکسیناسیون می باشد. دام می بایست واکسن را طبق برنامه دامپزشک دریافت کند.
گاوها تنها باید 2 دوز واکسن اشمالنبرگ دریافت کنند، دوز دوم 3 هفته پس از دوز اول تزریق می شود. تنظیم برنامه واکسیناسیون گاو ها باید به گونه ای باشد که دوز آخر 2 هفته پیش از جفت گیری صورت گیرد. از آنجا که در روزهای 70 تا 150 ام بارداری در گاوها احتمال ابتلا به این عفونت بیشتر است، واکسینه پیش از بارداری این احتمال را کاهش می دهد. واکسن در گاوها به مدت 6 ماه ایمنی بدن را تامین می کند.
در گوسفندان نیز برنامه واکسینه به همین شکل تنظیم می شود و تا 7 ماه ایمنی بدن را افزایش می دهد. احتمال ابتلای جنین در روزهای 28 تا 56 ام به این بیماری بیشتر است در نتیجه واکسینه گوسفند دو هفته پیش از جفت گیری از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
واکسن اشمالنبرگ دام
نتیجه گیری
بیماری اشمالنبرگ دام عارضه ای میان حیوانات اهلی و رده ای از پستانداران وحشی نیز می باشد. ویروس اشمالنبرگ از طرق محدودی شیوع می یابد. اعم از جفت گیری، انتقال به جنین، حشرات گزنده و … که بدن دام را با واکسینه کردن می توان در برابر این شرایط مقاوم کرد.
ویروس اشمالنبرگ دامی برای مدت کمی روی سطوح زنده می ماند و با ضد عفونی های معمولی یا اعمال حرارت به آسانی می توان آنها را غیر فعال کرد.
برای تشخیص این عارضه اولین علامتی که مشاهده می کنید اسهال است. طبق تحقیقات درصد بالایی از گاو و گوسفند هایی که اسهال داشته اند مبتلا به اشمالنبرگ بوده اند. طبق گفته دامپزشکان میزان مرگ و میر میان دام های مبتلا 100 درصد است و توصیه می شود با کنترل روابط آنها و واکسیناسیون از ابتلا به این بیماری پیشگیری شود.
سوالات متداول
- بیماری اشمالنبرگ دام با خطر مرگ همراه است؟
بله احتمال مرگ میان دام های مبتلا به اشمالنبرگ 100 درصد می باشد. - احتمال مرگ جنین مبتلا وجود دارد؟
بله علاوه بر نارسایی مادرزادی، تولد جنین مرده نیز احتمال دارد. - عامل این عفونت دامی چیست؟
sbv ویروس ناقل اشمالنبرگ دام می باشد.
